Jose Inazio Lopez de Luzuriaga Fernandez.
Liburua: El iceberg navarro. Euskera y castellano en la Navarra del siglo XVI (Nafar izozmendia. Euskera eta gaztelania XVI. mendeko Nafarroan)
Egilea: Pello J. Monteano Sorbet
Pamiela Argitaletxeak argitaratuta, Arre, 2017
Historia liburu bat idazten dugunean atzera begiratzen dugu gaurko begiradaz. Bista iraganean jarrita dugu baina asmoa gure garaian kokatzen dugu; gure garaian sortzen zaizkigun zalantzak eta...
PAKO SUDUPE.
Monzonek bezala Txillardegik, naziogintzaren arloan, euskarazko kulturaren alde egindakoagatik (euskara batua, eleberriak, antzerkia, abestiak, prentsa-artikuluak) eta era berean politika aldetik, zazpi lurraldez osaturiko euskal errepublika independentearen alde egindakoagatik, irakaspen ederrak eman dizkigute, eta gure atxikimendua eta aitortza merezi dute.
1957an ezagutu zuten elkar aurrez aurre: Txillardegik kontatu zigunez, Telesforo Monzon eta Maria Josefa Ganuzaren Donibane Lohizuneko Mende Berri etxean....
Euskal abertzaletasun modernoak 125 urte bete ditu aurten. 1893 urrun hartan, Sabin Aranak bere Larrazabalgo diskurtso ospetsua luzatu zion lagun talde bati, euskal abertzaletasunaren abiapuntua izango zena. Aranaren hitzaldi haren muina, gune nagusia, gero arrakasta handia izango zuena, bikaina zen: euskaldunok ez gara ez espainolak, ezta frantsesak ere, eta independentzia politikoa erdiestea izan behar zuen mugimendu politiko berriaren xedea.
Ideia...
Behin baino gehiagotan aipatu du NAZIOGINTZAk errepresentazio sinbolikoek duten garrantzia burujabetza politikoa eta kulturalaren eraketan eta haren iraupenean. Sinboloek Herri baten kidetasun-sentimenduak sortzen laguntzen dute eta Herri edo Nazio batekiko lotura psikologikoa eta afektiboa indartu egiten dute. Gizarte batean banderak eta ereserkiak, hizkuntza bera (hizkuntza komunikazio tresna hutsa baino askoz gehiago delako), nortasun agiriak edo pasaporteak, eta baita kirol...
Eusko Legebiltzarreko talde politikoak eztabaidatzen hasi dira dagoeneko EAErako Estatus Politiko Berria, duela 40 urte indarrean sartu zen eta oraindik bete gabe dagoen Gernikako Estatutua eguneratu eta osatu behar duena (EAEko hiru herrialdeen lurraldetasunari begiratuta, guk, Araba Trebiñu barne duela ulertzen dugu eta Bizkaia Villaverde Turtzioz barne duela; gure iritziz, Estatus Politiko Berriak utzi ezinezko helburutzat behar du hori)....
Euskaldunon artean ohikoa da inertziaz jarraitzea Espainiako egutegi nazionala. Bai alor erlijiosoan eta baita alor zibil eta politikoan ere usadioz jarraitzen ditugu espainiarren festa-egunak geure buruari ezer galdetu gabe. Horren ondorioz, espainiar gertaerak eta historia ezagutzen ditugu baina ez dugu geure historia hurbila ezagutzen. Horixe bera gertatzen da Euskal Errepublikaren aldarrikapenarekin.
1931ko apirilaren 14ko data Espainiako errepublikaren ezarpenari lotuta dago...
IRATI OLEAGA.
Aurten 15 urte bete dira Espainiako Guardia Zibilak, armak eskuetan, Euskaldunon Egunkaria itxi zuenetik. Munduan euskara hutsez idazten zen egunkari bakarra ezabatu zutenetik. Kazeta ixteaz gain, 10 langile atxilotu, torturatu eta inputatu egin zituzten, terrorismo delitua leporatuta. Hauetako baten alabak bere testigantza gordina azaltzen du hemen.
Urte gogor horietan Euskal Herriak mota guztietako indarkeriak ezagutu zituen. Espainiaren okupazioari erantzuten...